RUUD VAN EMPEL

Gallery BAUDELAIRE presents RUUD VAN EMPEL

text by Lotte Menkman (Dutch)

THE OFFICE (1995-1998) is de titel van de eerste fotoserie van Ruud van Empel. Met deze serie maakt hij direct duidelijk dat hij niet tevreden is met een gewone foto. Hij wil het beeld naar zijn hand zetten door delen te verschuiven en te monteren tot een vast verankerd en magnetisch geheel: een nieuwe werkelijkheid. Dat maakt deze zwart-wit foto’s tot onwerkelijke tableaus waarin uiteenlopende attributen en beelden een solide, vaste plaats hebben gekregen.

THE OFFICE lijkt een reeks etalages met belangrijke mensen uit wetenschap, techniek, handel en media. Deze werelden worden verbeeld door een rijke en betekenisvol gedecoreerde omgeving waarin de hoofdpersoon frontaal geplaatst is. Een foto uit deze serie toont de schim van een deskundige die de misdaad met wetenschappelijke tovermiddelen onderzoekt met een projectie van een uitvergrote vingerafdruk op de wand. Op een andere foto kijkt een keurige heer de beschouwer aan vanuit een decor met geometrische patronen met facet geslepen stenen als schilderijen. Voor hem staat een oesterschelp met parel, een rij van de vijf wiskundige grondvormen en een ruimtelijk molecuulmodel. In de schitterende wetenschap komen oorsprong en gevolg samen. Hoewel zelfs de schaduwen kloppen, zijn de beelden overtuigend artificieel. Het lijken emblematische vertellingen binnen rechthoekige kaders, die de beschouwer aan het denken zetten over de samenhang en de betekenis van de dingen en de rol van de mens. Het zijn als het ware nieuwe clichés die de werkelijkheid zowel analyseren als verbeelden.

De foto’s STUDY FOR WOMEN en STUDY FOR 24 WOMEN vormen een volgend hoofdstuk in Van Empel’s oeuvre. De portretten op groot formaat zijn in kleur en geheel samengesteld uit talloze onderdelen uit zijn enorme voorraad digitaal beeldmateriaal. Door het formaat en de daarmee corresponderende hoogte kijken de vrouwenportretten de beschouwer direct aan. Iedere vrouw heeft een andere houding en een andere entourage meegekregen. Groot zijn de verschillen in oogopslag en houding, die sterker spreken door de eenvoudiger opzet. De kleding en vooral de illusie van het lichaam maken de confrontatie onvermijdelijk.

In STUDY IN GREEN wordt de natuur tot onderwerp. De sprookjesachtige bossen op groot formaat zijn rijk aan detaillering. Kleur vormt nu een belangrijk middel om het landschap glans en diepte te geven. Van Empel tovert een te mooi oerwoud met doorkijkjes, texturen in vele tinten en met vlinders, bessen en bloemen. Door het verschijnen van een hert, icoon voor natuur, of een kind in het wit, worden natuur en cultuur, onschuld en gevaar tot tegenpolen die het beeld scherper en daardoor provocerend maken. Op zoek naar authenticiteit en de kern van de dingen gebruikt Ruud van Empel fotografie op een bijzondere en eigen manier. Met veel verbeeldingskracht is hij voortdurend op zoek naar de meest authentieke en krachtige beeldsamenstelling. Daartoe verweeft hij delen uit de werkelijkheid tot sterke constructies die “mooi en lelijk”, “werkelijkheid en fictie” en “natuur en cultuur” omkeerbaar maken. Daarmee raakt hij onvermijdelijk het geestelijk interieur van de kijker.